Najnowsze dane publikowane przez instytucje monitorujące rynek pracy wskazują na kolejny wzrost absencji pracowników z powodu zaburzeń psychicznych, w tym głównie depresji, zaburzeń lękowych, wypalenia zawodowego oraz ostrych reakcji na stres. W listopadzie liczba wystawionych zwolnień lekarskich (L4) związanych z problemami psychicznymi wzrosła o 12% rok do roku, kontynuując trend obserwowany od kilku lat.

Eksperci podkreślają, że wzrost wskaźników absencji to efekt kumulacji wielu czynników: pogarszającej się kondycji psychicznej pracowników, przeciążenia obowiązkami, rosnącej presji ekonomicznej, stresu cyfrowego oraz niedoboru specjalistów w psychiatrii. W raporcie wskazano również, że rośnie liczba młodych pracowników zgłaszających objawy wypalenia — dotyczy to zwłaszcza branż o wysokiej dynamice pracy.

Psychiatrzy zwracają uwagę, że absencje mają znaczący wpływ na gospodarkę — koszty związane z nieobecnościami pracowników i spadkiem produktywności liczone są w miliardach złotych rocznie. Problem pogłębia się w sytuacji chronicznych niedoborów kadrowych, co powoduje dalsze przeciążenie osób pozostających na stanowiskach.

Eksperci wskazują również, że system opieki zdrowotnej nie nadąża za rosnącym zapotrzebowaniem na świadczenia psychiatryczne i psychoterapeutyczne, co skutkuje wydłużonym czasem oczekiwania na wizytę. To z kolei prowadzi do pogłębienia zaburzeń i zwiększa prawdopodobieństwo długotrwałych absencji.

Zalecenia dla odbiorców:

Pracodawcy powinni wdrożyć polityki wspierające zdrowie psychiczne pracowników, w tym programy profilaktyczne, szkolenia antystresowe, systemy wsparcia oraz możliwość korzystania z konsultacji psychologicznych. Rekomendowane jest również monitorowanie obciążenia pracowników oraz wprowadzanie elastycznych form pracy.

Podmioty medyczne mogą przygotować zwiększoną dostępność konsultacji psychologicznych i psychiatrycznych, szczególnie w okresach wzmożonego stresu, takich jak końcówka roku.

Dla decydentów wyniki raportu są sygnałem konieczności inwestycji w psychiatrię środowiskową, rozwój centrów zdrowia psychicznego oraz zwiększenie liczby specjalistów.

Rosnąca absencja psychiczna prawdopodobnie pozostanie jednym z najważniejszych wyzwań społecznych i kadrowych w nadchodzących latach.

Źródła: PAP • ZUS (analizy absencji)
Opracowanie redakcyjne: Debaty Zdrowie