Analiza Biura Rzecznika Praw Obywatelskich pokazuje, że mimo trwających prac nad nowelizacją ustawy o opiece zdrowotnej nad uczniami, dzieci z chorobami przewlekłymi nadal napotykają istotne bariery w dostępie do edukacji i opieki zdrowotnej w placówkach oświatowych. Problem dotyczy zwłaszcza przedszkoli i szkół, które często nie posiadają odpowiednich warunków lub kadry do właściwej opieki nad uczniami wymagającymi wsparcia medycznego.

RPO wskazuje, że rodzice dzieci z cukrzycą, astmą, alergiami, padaczką czy zaburzeniami metabolicznymi zgłaszają przypadki odmowy przyjęcia do placówki lub brak realnych możliwości zapewnienia opieki nad dzieckiem podczas zajęć. W wielu gminach brakuje pielęgniarek szkolnych, a liczba etatów daleko odbiega od rekomendacji WHO i europejskich standardów.

Raport podkreśla również niejasność obowiązków organów prowadzących oraz dyrektorów szkół — szczególnie w zakresie odpowiedzialności za edukację zdrowotną, przechowywanie leków, udzielanie pierwszej pomocy czy współpracę z rodzicami i specjalistami. Zdaniem RPO zapisów ustawy nie da się skutecznie stosować bez zwiększenia finansowania, doprecyzowania ról oraz zbudowania jednolitych wytycznych organizacyjnych.

Eksperci podkreślają, że brak wsparcia na poziomie szkół prowadzi do poważnych konsekwencji społecznych: wykluczania dzieci z chorobami przewlekłymi, absencji, pogorszenia wyników edukacyjnych oraz nierównego dostępu do edukacji. W opinii RPO niezbędne jest wzmocnienie ochrony prawnej i organizacyjnej gwarantującej prawo dziecka do zdrowia i nauki w jednym miejscu.

Konsekwencje dla systemu:
Placówki oświatowe będą musiały dostosować organizację opieki zdrowotnej, a samorządy przygotować analizę braków kadrowych i finansowych. Niezbędne mogą być nowe standardy operacyjne dla szkół i przedszkoli.

Zalecenia dla odbiorców:

• monitorować dalsze prace nad ustawą,

• przygotować plan zwiększenia dostępności pielęgniarek szkolnych,

• opracować jasne procedury współpracy szkoła–rodzice–specjaliści,

• wdrożyć programy edukacji zdrowotnej kadry i uczniów.

Źródła: Samorządowy PAP; Biuro RPO; PAP – Zdrowie.

Opracowanie redakcyjne: Debaty Zdrowie