W ciągu ostatnich tygodni kilkanaście krajów Europy i Ameryki Północnej zgłosiło liczne ogniska wysoce zjadliwej grypy ptasiej (HPAI H5N1), co wzbudziło niepokój Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Przypadki zachorowań odnotowano nie tylko wśród ptactwa hodowlanego, ale również w populacjach dzikich ptaków oraz — co szczególnie niepokojące — u ssaków morskich i dzikich drapieżników.

Eksperci ostrzegają, że wzrost liczby zakażeń wśród różnych gatunków zwiększa ryzyko mutacji wirusa, który może stać się zdolny do przenoszenia się między ludźmi, co może wywołać nową pandemię. WHO klasyfikuje H5N1 jako jeden z najgroźniejszych czynników zoonotycznych i wezwała kraje do intensyfikacji monitoringu, nadzoru weterynaryjnego oraz koordynacji z systemami ochrony zdrowia.

W aspekcie politycznym i geopolitycznym, sytuacja ta stawia pod znakiem zapytania stabilność łańcuchów dostaw żywności – zwłaszcza drobiu i jaj – co może mieć skutki gospodarcze i społeczne w wielu regionach, szczególnie tych już dotkniętych kryzysem inflacyjnym i energetycznym. W krajach takich jak Kanada, Francja i Polska wprowadzono prewencyjne wybicia całych stad oraz restrykcje eksportowe, co wywołało napięcia handlowe i kontrowersje społeczne.

FAO i WHO wskazują, że sytuacja wymaga koordynowanej reakcji międzynarodowej w modelu One Health, integrującej medycynę ludzką, weterynaryjną i środowiskową. W tym kontekście zwołano specjalne posiedzenie WHO–OIE–FAO w Genewie, na którym mają zapaść decyzje dotyczące wspólnego nadzoru nad zagrożeniami zoonotycznymi.

Rekomendacje operacyjne: dla rządów – uaktualnienie krajowych planów pandemicznych i zakup zapasów szczepionek oraz leków przeciwwirusowych; dla szpitali i POZ – przygotowanie personelu na potencjalne przypadki ludzkie H5N1; dla sektora rolno-spożywczego – przegląd łańcuchów dostaw, scenariusze zastępcze; dla firm biotechnologicznych – przyspieszenie badań nad szczepionkami zoonotycznymi.

Źródło: Reuters, WHO, FAO
Opracowanie redakcyjne: Debaty Zdrowie